Nureyev - Interview met Jan Kooijman

Jan Kooijman staat voor het eerst in 14 jaar weer op het toneel. Reden om het theater in te duiken na zo’n lange tijd, is de bijzondere voorstelling over de wereldberoemde danser Rudolf Nureyev. Tijdens de gelijknamige voorstelling Nureyev, waarin zowel dans als ballet samenkomen, staat het veelbewogen leven van de balletlegende centraal. Het verhaal wordt niet alleen tot leven gebracht door Jan Kooijman in de rol van Nureyev zelf, hij wordt aangevuld door de getalenteerde dansers Kiran Gezels en Nehanda Péguillan De voorstelling is te zien op vrijdag 12 mei in het Munttheater in Weert.

Het is alweer even geleden dat je in het theater te zien was, hoe is het om weer op het toneel te staan?
JK: “Het is ontzettend leuk om weer na 14 jaar op het toneel te staan, ik ben een poos weggeweest. De laatste keer dat ik een tour deed door Nederland was met het Scapino ballet in 2009. Het heeft dus even geduurd, maar ik ben er weer en het voelt eigenlijk heel vertrouwd en fijn.”

Na je danscarrière ben je gaan acteren. Deze voorstelling is dans en toneel samen, hoe bijzonder is dat voor je?
JK: “Ja, ik vind het te gek dat we een voorstelling hebben gemaakt waarbij zowel acteren als dansen samenkomen. Het is natuurlijk echt een toneelstuk, eigenlijk gewoon een monoloog, want ik ben de enige die spreekt. Kiran & Nehanda hebben een enorm belangrijk aandeel in de voorstelling, zij dansen en spelen prachtig samen. Het is toch heel anders als je een monoloog echt in je eentje moet doen, dan wanneer er twee mensen op het toneel zijn waar je echt vanaf kan spelen. Dat is wel ontzettend prettig moet ik zeggen.”

Kun je iets meer vertellen over het stuk?
JK: “In het kort gaat de voorstelling over Rudolf Nureyev, een wereldberoemde danser, die in 1993 overleed aan AIDS. Kort voor zijn dood heeft hij eigenlijk als missie om nog één waanzinnige uitvoering te maken van het beroemde stuk La Bayadère en zijn belangrijkste lessen van het leven door te geven aan de twee solisten in het stuk. 

Je stapt echt in het leven van Nureyev. Je leert niet alleen hem kennen, maar ook de mensen die heel dichtbij hem stonden tijdens de belangrijkste momenten in zijn leven. Nureyev was een fenomeen en het is mooi iets meer over hem te weten te komen. Ondertussen wordt er prachtig gedanst door Kiran & Nehanda en dans ik een klein beetje mee, hier en daar. Dat vind ik zelf leuk aan deze voorstelling: hij is moeilijk in hokjes te stoppen. Het is een toneelstuk, 

maar er wordt ook bij gedanst. Ja, waar kom je dan op uit? We zijn gewend aan toneelstukken en als er wordt gedanst en gezongen, dan noem je het een musical. Maar zoiets wat wij doen dat is eigenlijk een beetje out-of-the-box.”

Kun je iets meer vertellen over de man Nureyev? Wat waren zijn karaktereigenschappen?
JK: “Nureyev was één van de grootste dansers van de 20^e eeuw. Misschien wel dé grootste technische danser. Hij had ongelofelijk veel talent en was enorm charismatisch. Hij wist op een bijzondere manier een enorm publiek aan zich te verbinden, waardoor hij in zijn eentje hele zalen uitverkocht. Met dat succes is hij multimiljonair geworden, wat als danser ongelofelijk is. Hij kocht zelfs een eiland, zo’n grotesk iemand was hij, bijna een rockster van het ballet. Hij was ook een heel koppig mens, volgens velen een arrogant iemand. Het is ook misschien niet zo gek, gezien zijn achtergrond. Hij was geboren in Rusland, maar op zijn 23^e gevlucht naar het westen. Hij kwam daar helemaal alleen te staan en dan is het toch ook wel moeilijk om met je beide benen op de grond te blijven staan. Ik denk dat dat voor hem soms best ingewikkeld was. Maar ja, het was een fenomeen.”

Waarom moeten mensen naar Nureyev komen? Wat kunnen bezoekers verwachten?
JK: “Ik hoop dat mensen naar Nureyev komen, omdat mensen geïnteresseerd zijn in het fenomeen Nureyev en als ze een hele mooie voorstelling willen zien die er waanzinnig mooi uitziet. Het toneelbeeld is prachtig, het licht is schitterend, de kostuums, de dansers zijn waanzinnig. 

Wat ik na afloop van het publiek meekrijg, is dat men vooral heel erg ontroerd is. Nureyev’s levensverhaal gaat over afscheid nemen en belangrijke beslissingen nemen in je leven die voor je toekomst heel impactvol kunnen zijn. Iedereen herkent daarin wel iets van zichzelf of van een situatie die hij/zij heeft meegemaakt. 

Als ik zelf naar het theater ga, dan is dat eigenlijk één van de dingen waar ik op hoop. Dat ik op welke manier dan ook geraakt word door wat ik zie. Dat mag zijn door de schoonheid, door het verhaal, de vertelling, de optredens van de mensen die op het toneel staan. Het is dan ook een groot compliment om na afloop te horen dat mensen tot tranen toe geroerd worden door Nureyev.”